مشاهده، مستلزم نظاره و ضبظ رفتار اجتماعی بصورت آشکار یا به کمک ابزارهای علمی یا توسط خود آزمودنی است.

✓ برای توصیف و اندازه گیری پدیدههای اجتماعی از مقیاس های خودگزارشی، رفتاری، روان ی زیستی اجتماعی و مقیاس غیر واکنشی استفاده می کنند.

✓ مفاهیم متعارف در روانشناسی اجتماعی، از مشاهده رفتار دیگران یا خودگزارشی آنان حاصل می شوند. این رفتارها از هنجارها و هنجارها از ارزشهای اجتماعی ناشی می شوند.

✓ مفاهیم روانشناسی اجتماعی در رهیافت قرآنی را باید از اجتماع و رفتارهای اجتماعی مورد تایید قرآن استخراج کرد .

1 . انسان، مخلوق است:

✓ این مخلوق، همواره تحت تاثیر خالق خود است.

2. انسان، 2 ساحتی است:

✓ خلقت نخستین انسان، به اراده خودش نبوده اما کیفیت و شکلیابی خلقت بعدی (وجود روحانی) و تکامل او، با اراده خودش مرتبط است.

3 . انسان، گل سرسبد مخلوقات:

✓ انسان کامل در روانشناسی اسلامی، بسیار متفاوتتر از انسان کامل در روانشناسی معاصر است.

4 . انسان، خلیفه روی زمین:

✓ مالک حقیقی تمام ثروتها، استعدادها و مواهبی که خدا به انسان داده، خود خدا بوده و انسان، تنها نماینده و مأذون ازطرف اوست .

✓ انسان، امانتدار الهی بر روی زمین نیز شمرده شده است .

5 . انسان، بنده خداست:

✓ خداوند همه گناهان انسان را بجز شرک، قابل بخشش می داند.

6 . انسان، مختار است:

✓ اگر انسان مجبور بوده و از خود اختیاری نداشته باشد، عهد خدا با وی، کاری لغو است.

✓ آدمی با علم حضوری در می یابد که مختار است.

✓ از دیدگاه اسلام، انسان مختار و دارای سرشتی مثبت بوده و جبر اجتماعی در مورد او، پذیرفته نیست.

شاخهای معرفی است که به توصیف، تبیین، پیشبینی و کنترل رفتار و فرآیندهای ذهنی انسان بعنوان مخلوق الهی درابعاد جسمانی، روانی، اجتماعی، اخلاقی و معنوی با استفاده از منابع و روشهای تجربی، عقلی و وحیانی می پردازد .

روانشناسی در رهیافت قرآنی، از روانشناسی معاصر، گسترد ه تر خواهد بود.

از نگاه توصیفی صرف به نگاه توصیفی تجویزی و ارزشی تعمیم می یابد.

1. نیازها و امیالی در خود بیابند که از نظر اسلام، ارضای آنها منحصر به مسیر خاصی بوده که آنان، ظرفیت آن را ندارند .

۲ . افراد و گروهها در جوامع اسلامی و غیر اسلامی در مسیری حرکت می کنند که درست نبوده و هرکدام دچار نوعی استرس و تنش روانی هستند .

۳ . بطور مستقیم، مربوط به آخرت خود فرد هستند.

دو نوع استرس اول، بطور غیر مستقیم به آخرت اشاره داشته اما مورد آخر، بطور مستقیم مرتبط است.